Osmanli Devleti ve Rumlar 1453-1768

Osmanli Devleti ve Rumlar baslikli bu calisma 1453te Konstantinopolisin düsmesiyle baslayan ve 1768-1774 Osmanli-Rus savasiyla sonlanan dönemi kültürel, ekonomik ve siyasal gelismeler cercevesinde irdeliyor. Bazi tarihciler Osmanli yönetimini Yunan dünyasi acisindan genellikle bir Türk boyundurugu yani dört yüzyillik bir kölelik ve barbarlik dönemi olarak görmüstür. Ne var ki, cogu Yunanistanda calisan yeni bir arastirmacilar kusagi bu görüsün yerine Osmanli döneminde yasamis Rumlarin daha nüansli bir resmini cizmeyi tercih ediyor. Tarihci Molly Greene cogu Yunanca olan bu yeni calismalari degerlendirerek tarihyaziminda ortaya cikan degisimin Yunan tarihinin bu dönemi icin ne anlama geldigini irdeliyor. Greenein calismasi hem Balkanlar hem de Anadoluda Osmanli yönetimi altinda yasayan, patriklerinden birinin Bizans döneminden Osmanli dönemine gecise taniklik ettigi en önemli Hiristiyan toplulugun tarihine isik tutuyor. Yakin dönemlerde yapilan arastirmalardan da yararlanarak bu Ortodoks Hiristiyan cemaatin Osmanli Devletiyle iliskilerine yeni bir yorum getiriyor, Rumlarin padisahlarin yönetimi altinda yasadiklari cesitli deneyimleri ortaya koyarak genel olarak Hiristiyanlar, özelde de Rumlar icin Osmanli tebaasi olmanin ne anlama geldigini sorguluyor. Osmanli Imparatorlugunun eski Bizans Imparatorlugunun Ortodoks dünyasini cografi olarak yeniden birlestirmesinin kilise ve cemaat icin anlami neydi Rum Ortodoks cemaati ve kilise Osmanli yönetimine ne ölcüde bir dahil olmustu Osmanli iltizam sistemi bir büyük mültezim olarak kiliseye nasil bir etki yapti Osmanli seriyye sistemi Ortodokslar icin esnetildi mi Bu ilginc sorular yazarin cevaplar getirmeye calistigi alanlarin sadece bazilarina dair. Molly Greene Princeton Üniversitesinde Helen Arastirmalari ve Tarihi bölümünde ögretim üyesi.