II. Abdülhamid

Abdülhamid Han, imparatorlugun yönetiminde birinci dereceden söz sahibi oldugu uzun hükümdarlik yillari boyunca gerek uyguladigi strateji ve yönetme bicimi, gerek aldigi kararlar itibariyle hep tartisildi. Tartismalar, bugün de hicbir azalma olmaksizin sürüyor. Abdülhamid Hani anlamamiz ve onunla ilgili tartismayi ülkemizin ve insanimizin yararina olarak sürdürmemiz sart. Ama hükümdar bile olsa bir insani anlayabilmek, simdiye kadar didik didik edilmis zamanin sartlari ve yasanan olgularin incelenmesinin yani sira kisiligine, hangi ortamlardan ve durumlardan gecerek nasil bir insan olduguna, yani psikolojisine de odaklanmayi zorunlu kiliyor. Bir insan hakkinda elde edilebilen bilgilerin psikolojik bilgi araclariyla yorumlanmasi ve o insanin kisiliginin nasil sekillendigi hakkinda yorumlar yapilmasi olarak tanimlanan psikobiyografi, tarihsel psikolojinin bir dali. Tarihsel psikolojinin önemini bilenler, o olmadan yapilan tarih yaziminin gercek bir tarih olmayacagi kanaatinde. Tarihte önemli roller üstlenmis insanlarin psikolojik gelisimlerini ele alan psikobiyografi ise tarihsel psikolojinin olmazsa olmazi.Iste simdi Abdülhamid Hani anlamak, daha dogrusu anlamamizi daha da gelistirmek icin gercek bir firsat duruyor. Ve Onu anladigimizda bircok seyi anlamis olacagiz... Prof. Dr. Erol Göka