Osmanlinin Kirk Sadrazami

Sadrazamlik Osmanli Devletinde günümüzde basbakanliga karsilik gelen makamdir. Arapca bas, ileri anlamina gelen sadr sözcügüyle büyük, ulu anlamina gelen azam sözcüklerinin birlesiminden olusmustur. Sadrazamlar mührünü aldiklari padisah adina yetkili olan ve inisiyatif kullanip ani karar verebilen devlet adamlaridir. Osmanli Devletinin asirlar boyunca ayakta kalmasinda, devlet teskilatinin basari ile idare edilmesinin elbette cok büyük bir önemi vardir. Sadrazamlar, padisahin vekl-i mutlaki olmalari itibariyle cok genis yetkilere sahip olup icraatlarinda sadece padisaha karsi sorumludur. Halka karsi sorumluluk ise padisahtadir. Bu sürecte yaptiklari ve yapmadiklari veya yapamadiklariyla anilan basarili, reformcu sadrazamlar oldugu gibi tarih sahnesine hic cikamamis sadrazamlar da mevcuttur. Osmanli Devletinde 215 kisi sadrazamlik makaminda bulunmustur. Tekrarlarla birlikte 292 defa sadrazam tayini yapilmistir. Osmanli devlet teskilatinda padisahtan sonra en güclü kurum olan sadrazamlik makami her zaman tartisilan bir konu olmustur. Son dönemlerde dizi filmlerin de etkisiyle yeniden gündeme gelen ve tartisilan sadrazamlik makami ve bu makamin kirk temsilcisinin yasami, degerli kalemlerin emegi ile bir kitap haline geldi. Bu kitapta sadrazamlik makamini temsil eden degerli devlet adamlarini taniyacagiz. Bununla beraber bu makami basari ile temsil edenleri, ihanete ugrayanlari, idam edilenleri; onlarin fedakarliklarini, devlet ve millet sevgilerini, sadakatlerini ve daha bilmedigimiz nice hakikatleri ögrenecegiz. Varligi ile gurur duydugumuz Devlet-i li Osmaniyenin sadrazamlari Döneminde firtinalar estirenler, zafer kovalayanlar ve maglubiyetlere dcar olanlar... Pargali Damat Ibrahim Pasa, Alemdar Mustafa Pasa, Merzifonlu Kara Mustafa Pasa, Köprülü Mehmet Pasa, Sokullu Mehmet Pasa ilk aklimiza gelenler. Devletin en önemli ikinci makaminda görev yapan sadrazamlarin elbette cok ilginc yasam öyküleri olmustur. Lala Mehmet Pasa gibi sadece dokuz gün sadrazam olanlar oldugu gibi, Koca Sinan Pasa gibi bes kere sadaret makamina azledilip dönen veya Sokullu gibi Kanuniden itibaren üc padisaha sadrazamlik yapan efsanevi sadrazamlar da mevcuttur. 40lar Kulübü bu kez sadrazamlar konusunu gündeme tasimayi amacladi. Osmanlinin Kirk Sadrazami projemizin 1. cildi iste bu amacla hazirlandi. Bu mütevazi calisma, genc kusaklarin istifade edecegi, tarih severlerin elinden düsürmeyecekleri bir calismadir.