Endülüs Girnata Sultanligi ve Kuzey Afrika Islam Devletleri

Islam edebiyatinda Kaybedilmis Cennet olarak tanitilan Müslüman Endülüsün tarihi, bir baska ülkenin tarihinde bulunamayacak ders ve ibretlerle doludur. Avrupayi aydinlatan Islam Günesi Endülüsün son temsilcileri Girnata Müslümanlarinin basina gelenler, bu ibret sahnelerinin odak noktasini teskil eder. Endülüs,Emev devletinin yikilisindan itibaren, siyasi bakimdan dogu Islam dünyasindan ayrilmis ve tarihini Kuzey Afrika ile birlestirmisti. Endülüs Emev devletinin yikilisindan sonra da ülke, önce Murabitlar, ardindan Muvahhidler olmak üzere, Kuzey Afrikada kurulmus iki devletin hakimiyetinde kalmisti. Bu arada Merinilerle iyi iliskiler kurarak, hristiyanlara karsi büyük zaferler kazanmislardi. Merinilerin zayiflamasindan sonra ise kaderleriyle bas basa kalmislardi. Bu da yetmiyormus gibi taht kavgalari bir türlü bitmiyor, kardes kardese hatta ogul babaya karsi savasiyordu. Iktidar hirsi o kadar büyümüstü ki Kastilya Kralindan bile yardim istenir hale gelinmisti. Basiretsiz sultan, gercegi ancak siranin kendisine geldiginde görecek lakin is isten gecmis olacakti. Insanlik tarihi, her dönemde pek cok devletin yikilisina sahit oldu. Bu bakimdan Girnata sultanliginin yikilisi da gayet normal görülebilir. Ancak onlara yapilan muamele, insanlik tarihinde bir benzerine rastlanmayan büyük bir dramdir. Ispanya devlet ve din adamlarinin, Endülüs Müslümanlarina karsi korkunc zulümleri bunca yildir zihinlerden cikmamistir. Müslümanlari hristiyanlastirmak icin yaptiklari faaliyetlerden sonuc alamayinca zulüm ve iskencelerini artirdikca artirdilar. Iskence makinesi olan engizisyon mahkemelerinde yargiladiklari Müslümanlarin onbinlercesini meydanlarda yakarak öldürdüler. Kitaplarinin tamamini yok ederek, kültür mirasiyla baglarini kesmeye calistilar. Müslümanlari, dinleriyle olan baglarindan koparabilmek icin, dinleri ve dilleri ile ilgili olan bütün baglarini yasakladilar. Bir asri asan bu sürecin sonunda, onlari toplu bir sekilde öldürmenin planlarini bile yaptilar ve netice olarak toptan sürgüne gönderdiler Birinci bölümde, Endülüste kurulan Islam devleti anlatilmaktadir. Ikinci bölümde, Girnata Sultanliginin kuruldugu dönemde, Magrib-i AksaFasda kurulan Mernler, Ücüncü bölümde, Tunusta kurulan Hafsler, Dördüncü bölümde, Cezayirin Tlemsen sehrinde kurulan Abdülvadiler, Besinci bölümde, inceledigimiz Sad Serifleri, Altinci bölümde, Filal Serifleri anlatilmaktadir. Kuzey Afrika Islam devletleri tarihi hakkinda önemli bir boslugu dolduracagini sandigimiz bu mütevazi eserimizle, tarih meraklilarina az da olsa bir hizmette bulunmus ve tarihten ibret almayi saglayacak bazi tesbitler yapmis ümidiyle...