Seyhül-Islam Ebus-Suud Efendinin Fetvalarinda Osmanli Gayrimüslimleri

Osmanli Devleti, Istanbulun topraklarina katilmasiyla birlikte artik bir imparatorluk haline gelmistir. Imparatorluk yapisina bürünmüs bir devletin ise temel özelligi emperyal bir ideolojiye sahip olmasi ve bünyesinde her yönden cesitliligi barindirmasidir. Fatih döneminden itibaren Imparatorluk olan Osmanlilar, cok dinli, cok etnikli, cok kültürlü ve cok kimlikli bir yapiya bürünmüstür. Ancak bu yapiyi sosyal ve idari acidan dengede tutabilmesi icin saglam bir zemine oturtmasi sartti. O dönemin sartlari icerisinde bunu yapabilmesinin en akilci yolu ise Millet Sistemi idi.Osmanli Devleti iki hukuk yapisini bünyesinde barindiran bir imparatorluktur. Biri kutsal digeri emperyal bu iki farkli hukuk yapisini birbiriyle uyumlu hale getirme cabasi icindeki en önemli kisilerden biri, Seyhül-Islam Ebus-Sud Efendi olmustur. Bunu ise büyük ölcüde verdigi fetvalariyla saglamistir. Özellikle fetva mecmualari, toplumun icine inebilen ve yazili tarihten daha somut örnekler ortaya koyabilen, Osmanli toplumunun anlayis ve inanclarini, gelenek ve göreneklerini, kültür ve bilim seviyesini ve en önemlisi günlük hayatina dair izleri yansitabilen kaynaklar olmasi acisindan son derece mühimdir.Kitapta, ilk olarak fetva ve seyhül-islamlik kavramlari üzerinde durulmus ve Seyhül-Islam Ebus-Sud Efendinin hayatina deginilmistir. Ardindan Osmanli Devletinin toplumsal organizasyonunu saglayan Millet Sistemine dair genel bir perspektif sunulmustur. Kitabin esas bölümünü teskil eden kisimda ise söz konusu sistem sayesinde hem toplumun birbirinden ayrilma alanlarinin hem de birlesme alanlarinin pratige nasil yansidigi cesitli yönlerden irdelenmeye calisilmistir. Bu sürec Ebus-Sud Efendinin fetvalarindan izlenmistir.