Naim Efendinin Hatirati ve Talat Pasa Telgraflari

Osmanli Ermenilerinin yok edilmesine dair tartismalarda, imha kastini haiz merkez bir planin olmadigi, Ermenilerin ölümüne sebep olan olaylarin rastlantilara dayandigi tezi, resm görüs olarak yillardir islenir. Resm görüsün dogru oldugunu ispat etmeye calisanlarin en önemli ugraslarindan birisi, Ermenilerin imhasinin merkez kararlar neticesinde gerceklestigini gösterir hatirat ya da belgelerin sahte ya da üretilmis olduklarini ispat etmeye calismaktir. 1921 yilinda Aram Andonian tarafindan yayimlanan, Osmanli memuru Naim Efendiye ait Hatirat ve icinde yer alan resm telgraflar da, sahte ya da Ermeniler tarafindan üretilmis olduklari iddiasiyla bir kenara atildi; deyim yerindeyse yillarca yok sayildilar. Taner Akcam, bu kitapta Osmanli belgelerine dayanarak Naim Efendi adinda bir Osmanli bürokratinin var oldugunu gösteriyor ve ilgili belgeleri yayimliyor. Yine bunun gibi Naim Efendi tarafindan yazilmis bir Hatiratin var oldugunu ilk defa aciga cikartiyor ve bu Hatiratin daha önce hicbir yerde yayimlanmamis bölümlerini okuyucular ile bulusturuyor. Kitapta ayrica, Talat Pasanin telgraflarinin sahteligi meselesine iliskin, Osmanli arsiv belgelerinden hareketle yeni bir genel cerceve ciziyor. Belgelerin sahteligi ile ilgili ileri sürülen önemli bazi tezlerin, örnegin sifreleme teknikleri üzerine söylenenlerin tamamiyla yanlis ve spekülatif olduklarini, ilgili Osmanli belgelerine dayanarak gösteriyor.