Osmanli Maliyesinin Seffaflasmasi

Bütcelerin yayimlanmaya baslamasi ayni zamanda Osmanli maliyesinde seffaflasma sürecinin de baslamasi anlamina gelmekteydi. Bütce verilerinin hangi ölcüde gercekci olup olmadigi bir yana, daha sonraki yillarda da pek cok bütce yayimlanmis ve bu gelenek Osmanli Devletinin sonuna kadar devam etmistir. Osmanli maliyesinin seffaflasmasi Bati baskisiyla yakin iliskilidir. 1854 yilinda Osmanli Devleti dis borclanmaya basladiktan bir süre sonra, borc veren ülkeler alacaklarinin hangi düzeyde risk altinda olup olmadigim anlayabilmek icin baski yapmaya basladilar. Borclanmayi sürdürmeyi düsünen Osmanli devlet adamlari, bu dis isteklere cevap verme ihtiyaci duydular. Bir taraftan da, basta Ceriae-i Havadis olmak üzere gazeteler Ingiltere, Fransa, Hollanda, Rusya gibi yabanci devletlerin bütcelerini yayimlamaya basladilar. Bunlarin Osmanli devlet adamlari üzerinde özendirici etkileri oldu. Önce 1276 ve 1277 bütcelerine ait tablolar gazetelerde yayimlandi. Sonunda ilk kez 1279 bütcesi kitap olarak basildi. Daha sonraki yillarda da pek cok bütce kitap olarak basilmistir. Yayimlanan bu bütceler icinde en kapsamlisi 1279 bütcesidir. Özellikle eyalet ve nezaretlere ait gelir ve giderlerin de tablolar halinde bir önceki yil bütceleriyle karsilastirmali olarak verilmis olmasi önemli bir farki göstermektedir.