Milli Mücadele Hatiralari

Hepimiz bu fani dünyadan bir gün göcecegiz. Yakin tarihin aydinlatilmasi isinden cekinmek, vatana faydali degildir. Ibret almak, dertleri gösterip devasini aramak vatandaslik icabidir. Mechul hakikatler üzerindeki esrarli gizli perdeleri tarihin tenviri icin yavas yavas kaldirmak, tarihin hakkini tarihe vermek zamani gelmistir. Ali Ihsan Sabis Türk milletinin sadece hasimlarini degil, maks talihini de yendigi Mill Mücadele dönemini ele alan ani-hatira türü eserler arasinda belki de en fazla dikkat cekeni Ali Ihsan Sabisin yazdiklaridir. Zira gerek o dönemdeki asker konumu gerekse özgün bir karaktere sahip olmasi Sabisin yazdiklarini emsallerine göre farkli kilar. Önce Topcu Harbiyesini, ardindan ise Erkan-i Harbiye Mektebini birincilikle bitirerek asker kariyerine baslayan Ali Ihsan Sabis; sert disiplinli, özgüveni yüksek ve atilgan bir kumandan olarak taninmis, emrindeki askerler tarafindan büyük saygi görmüstür. Birinci Dünya Harbinde gösterdigi üstün liyakat sayesinde rütbesi genc yasinda pasaliga terfi ettirilen Sabis, harp boyunca aksaklik tespit ettigi yerlerde, ilgili makamlara acik ve sert elestirilerde bulunmaktan cekinmemistir. Ne var ki bu tavri Mill Mücadelenin kritik günlerinde de devam edince üst komuta kademesinin tepkisini cekmis ve görevden alinmasini beraberinde getirmistir. Sakincali kisiliginden ötürü Cumhuriyet yillarinda iyice gözden düsen ve deyim yerindeyse kenara itilen Sabis, bu dönemde münzevi sayilabilecek bir hayat yasamistir. Böyle bir atmosferde kirginlik ve sitem duygulariyla kaleme aldigi hatiralari, yayinlandigi ilk andan itibaren büyük yanki uyandirmistir. Nutuk da dahil olmak üzere, pek cok mecradan kendisine yöneltilen elestirilere karsilik verirken karakterine uygun sertlikteki bir üslubu tercih etmistir. Bu anlamda Sabis, taraf oldugu bircok resm yazismanin kopyalarini da kullanarak, sahsina yöneltilen iddia ve ithamlara verdigi cevaplarin altini doldurmaya calismistir. Mill Mücadele yillarinda Ordu Kumandani sifatiyla o dönemin parcasi olan bir askerin sahislara ve olaylara iliskin hatiralarini elestirel bir üslupla kaleme almasi, bu metni öne cikaran oldukca önemli bir noktadir. Bütün bu yönleriyle Ali Ihsan Sabisin Mill Mücadele Hatiralari, Mill Mücadeleye farkli bir pencereden bakilmasini saglamaktadir.