18. Yüzyilda Osmanli Ekonomisi ve Istanbul Gümrügü

1750-1800 yillari arasinda Istanbul Gümrügünü konu edinen bu calisma; XVIII. Yüzyilda Osmanli Ekonomisi ve Maliyesi, Istanbul Gümrük Teskilati, Gümrük Kayitlarinda Istanbulun Ticareti, Istanbul Gümrüklerinin Hasilatlari ile Gümrükte Yasanan Problemler basliklarini tasiyan bes bölüm üzerinden insa edilmistir. Osmanli arsiv kaynaklarina dayanarak incelenen Istanbul Gümrügü, iki temel nokta üzerinden anlatilmaya calisilmistir. Bunlardan ilki, devletin ekonomi ile iliskisinin araci ve kaynagi olarak gümrügün mal; digeri ise, Osmanli baskentinde cereyan eden ic ve dis ticaretin kayit altina alindigi kurum olarak gümrügün ekonomik tarafini yansitmaktadir. Bu calismada Istanbul Gümrügü öncelikle mal bir teskilat olarak ele alinmis, onun mal bünyesinin özellikleri aciklanmaya calisilmis; bu sayede gümrük; mal degeri, yönetimi, islevleri ve isleyisi bakimindan incelenmistir. XVIII. yüzyilda Osmanli ekonomisinde ic ve dis ticaret yapilarinin genel degerlendirmesinin yapildigi calisma, Istanbulun sehir ve liman olarak öne cikan karakterini belirlemeye imkan tanimaktadir. Bu anlamda, Istanbul Gümrügü üzerinden gerek Osmanli maliyesinde gerekse Osmanli ekonomisi ve ticaretinde meydana gelen degismeleri ve gelistirilen yaklasimlari degerlendirmek mümkün olacaktir.