Osmanlinin Son Döneminde Pontus Rumlari

Pontus meselesi, her ne kadar Osmanlinin son yillarinda ortaya cikmis gibi görünse de, meselenin esasi cok daha eskilere dayanmaktadir. Trabzon ve civari bölgeler Pontus Rum Devletinin topraklariydi. 1461de ise Fatih Sultan Mehmet tarafindan Osmanli topraklarina katildi. Ama o dönemde Osmanli Imparatorlugunun cok güclü olmasi dolayisiyla, Batili devletler tarafindan bu mesele uzun asirlar kurcalanmadi. Cünkü onlar Pontus Rum Devletini yeniden kurmanin degil, Osmanli gücü karsisinda asil kendi ülkelerini korumanin derdindeydiler. Osmanli Devleti güclü kaldikca da o mesele unutulmus gibiydi. Ne zaman ki Osmanli Imparatorlugu zayifladi, pesinden de cöktü; iste o zaman Pontus Rumlarinin da suuralti harekete gecti. Buralari, kendi ata yurtlari gibi görüyorlar ve Osmanlidan mutlaka koparilmasi gerektigine inaniyorlardi. 1918de Mondros Mütarekesi imzalandigina ve 1920deki Sevr Antlasmasiyla da Osmanli Imparatorlugu resmen bitirildigine göre de, artik Pontus Rumlarinin önünde bir engel kalmamis olmaliydi. Ne var ki Batili devletlerin de, Pontus Rumlarinin da hic hesap edemedigi gücte ve azimde bir mill uyanisin ortaya cikmasi ve bununla Mill Mücadelenin fiiliyata dökülmesi Batililarin oldugu gibi, Pontus Rumlarinin da hesabini bozdu.