Vekalet Savaslari ve Hibrit Harekat

Vekalet savasi ve hibrit harekat kavramlari hasim ülkeleri en az maliyetle sekillendirmek maksadiyla büyük gücler tarafindan kullanilan, hedef ülke icinde ve uluslararasi düzeyde sonuclari olan harekat bicimleridir. Vekalet savaslari uzun sürmesine ve daha düsük yogunlu gözükmesine ragmen ortaya cikardigi etki ve yikim geleneksel savaslardan daha fazladir. Gelismis ülkeler savaslarin getirdigi yikimin ardindan tam güvenlik anlayisini benimsemis ve geleneksel savaslarin yerine vekalet savaslarini kullanmayi tercih etmistir. Büyük gücler kendi ülkelerinde sorun cikarabilecek insanlari sicak catisma bölgelerine vekalet savascisi ismiyle göndermektedir. 21inci yüzyilda, sosyolojik anlamda millet olma vasfini tamamlayamamis devletlerde yasayan halkin vekalet savaslarina maruz kalma ihtimali oldukca fazladir. Eskiden cok sayida casusla yapilabilen toplum mühendisligi, günümüzde daha az casusla stratejik iletisim, sosyal medya ve internet üzerinden yapilan yayinlarla uygulanabilmektedir. Batinin geleneksel harp yerine vekalet savaslarini tercih etmesine zorlayici etkilerinden biri de zorunlu askerlik sisteminin olmamasidir. Refah seviyesi artmis ülkelerin zorunlu askerlik sistemi olmadan büyük ordular olusturulmasi ve bunlarin personel yönünden sürekli olarak desteklenmesi önemli bir sorun sahasi olarak karsilarina cikmaktadir.