Montesquieu - Siyaset ve Tarih

Montesquieuyü Montesquieu yapan özellik, ele aldigi konuya duydugu merak degil, sahip oldugu zekadir. Anlamaktan baska bir sey istemiyordu. Bu yolda gösterdigi cabayi ve duydugu gururu aciga vuran bazi tasvirlere de sahibiz zaten. Montesquieunün güncelerden, tarihlerden, derleme ve anlatilardan, metin ve belgelerden olusan ucsuz bucaksiz mirasa dalmasinin tek amaci, bunlarin arkasinda yatan mantigi kavramak, nedeni aciga cikartmakti... Bu yüzden de Montesquieude kesfeden bir insanin derin sevinci görülüyordu. Bunu kendisi de biliyordu... Montesquieu, düsüncesinin daha dünyaya gelir gelmez, kendini teslim alir almaz ve de meslek yasamini olusturan otuz yillik calisma süresi boyunca, yeni bir dünyanin kapisini actigini gayet iyi hissetmektedir. Biz bu kesfe alistik. Öyle ki, onun büyüklügünü övdügümüzde, Montesquieuyü kendi kültürümüzün gereklerinden biri olarak saptamadan edemiyoruz; Montesquieu gökyüzüne cakili bir yildiz gibidir; ne yazik ki, kendisini caktigimiz gökyüzünü bizlere acabilmesi icin nasil da yürekli ve tutkulu olmasi gerektigini tam anlamiyla kavrayamiyoruz. Marksist kuramin en özgün isimlerinden Louis Althusser, bu kitapta Montesquieunün bir siyaset düsünürü olarak getirdigi yenilikleri ve önemini, dahasi zaaflarini incelikle yorumluyor.