Son Osmanlilar - Yunanistanda Müslüman Azinlik 1940 - 1949

Türkiye ile Yunanistan arasinda yapilan nüfus mübadelesi sözlesmesinde 1923, Istanbul, Gökceada ve Bozcaadada oturan Rumlar ile Bati Trakyanin Müslüman nüfusu mübadele disi tutulmustu. Lozan Antlasmasinin Azinliklarin Korunmasi bahsinin 45. maddesinde söyle denmisti Isbu kesim hükümleri ile Türkiyenin Müslüman olmayan azinliklari icin taninan haklar, Yunanistan tarafindan da kendi topraklarinda bulunan Müslüman azinliga taninmistir. Kevin Featherstone, Dimitris Papadimitriou, Argyris Mamarelis ve Georgios Niarchos tarafindan ortaklasa kaleme alinmis Son Osmanlilar. Yunanistanda Müslüman Azinlik 1940-1949, tarihi yeteri kadar arastirilmamis bu azinlik toplumunun kritik on yilina isik tutuyor. Bu on yilda önce II. Dünya Savasina, acimasiz bir isgale ve direnise, savastan sonra da bu kez kardes kavgasina, bir ic savasa sahne olan Yunanistanda bu azinlik veya onu olusturan cemaatler neler yasamisti Jeostratejik kosullar, TürkYunan iliskileri ve ic dinamikler bu sürecte ne oranda rol oynamisti Yunanistanin Müslüman azinligi sadece tarihsel kökenleri itibariyle degil, o dönemde kendini hissettiren kültürel degisim nedeniyle de Son Osmanlilar olarak nitelendirilebilirdi, cünkü Bati Trakya Türkleri arasinda agirlikta olan gelenekci egilimin yerini artik Türkiye Cumhuriyetindeki degisimin izinden giden seküler ve modernist egilim aliyordu. Ic Savasa ELAS saflarinda katilan Mihri Bellinin Kapetan Kemal kod adiyla komuta ettigi birligin Osmanli Taburu diye anilmasi ise bu gecis sürecini belki de en güzel yansitan göstergelerden biriydi. Yunanistan, Bulgaristan, Türkiye, Ingiltere ve ABD arsivlerinden daha önce gün isigina cikmamis belgelerin yani sira, dönemin yerel basininin, brosürlerin, sahada yapilmis cok sayida kisisel görüsmenin ve anilarin da kullanildigi bu calisma önemli bir boslugu dolduruyor.