Iktisat Tarihi

Bu kitap icin yazacagim son cümleyi en bastan yazayim Son yillarda okudugum en etkileyici ekonomi kitabi. Ekonomi ve kamu maliyesi tarihiyle ilgili bircok kitap okudum, aralarinda cok etkileyici olanlar vardi ama bu kitap kadar önemine karsin az bilinen konulari birbirine baglayan, derli toplu anlatanina cok az rastladim. Yazar, yanlis ya da eksik bilinen bircok konuyu ele alip dogrusunu örnekleriyle anlatmis. Olaylarin tarihcelerini de kutular icinde sunarak metnin akimini bozmadan ayrintili bilgi vermeyi basarmis. Mesela Adam Smithin iktisat biliminin kurucusu olmadigini, homo economicus kavraminin ilk kim tarafindan ve ne zaman kullanildigini, Nobel ekonomi ödülünün gercekte ne oldugunu, yasalarindan bildigimiz ünlü Babil Krali Hammurabinin tarihin ilk refah programi uygulayicisi oldugunu, Citleme Hareketini ve daha bircok konuyu ele alarak yerli yerine oturtmus. Kitabi okuyanlarin cogu, samiriyeli ikilemi, paternalizm gibi ilk kez duyduklari bazi konularla karsilasacaklar. Aslinda bu konular yeni degil hatta bazilari cok eski ama yeterince ele alinip islenmis konular olmadigi icin bilinmiyor. Oysa bugünü anlamak icin bunlari bilmek gerekiyor. Mesela dünya tarihinde ilk vergi tarifesi uygulamasinin günümüzden 4000 yil kadar önce Asur kolonileri döneminde Kültepede Kayseri - Türkiye oldugunu bilenlerin sayisinin fazla olmadigina eminim. Benzer sekilde, günümüzde giderek öne cikan ve herkese esit bir gecinme geliri saglanmasini esas alan evrensel temel gelir yaklasiminin ilk uygulamasinin yaklasik 200 yil önce Speemhamland adli bir Ingiliz kasabasinda yapildigini da cogumuz bilmiyoruz. Özetle söylemem gerekirse Dülgerin bu kitabi, ekonomiye ve kamu maliyesine ilgi duyan herkesin ama en cok da ögrencilerin, pek cok kavrami yerli yerine oturtmasini saglayacak essiz bir kaynak olarak öne cikiyor. Dr. Mahfi Egilmez